Salvē! καλά μου παιδιά.
Μετά το Νέο Κύμα, και για την αρχή της νέας βδομάδας, το νταλικόφωνον σήμερα έχει ανάρτηση για μερακλήδες.
Salvē! για τους μη γνωρίζοντες τη λατινικήν, είναι ένας από τους πιο συνηθισμένους λατινικούς χαιρετισμούς. Σημαίνει από γειά σου μέχρι καλημέρα, τι κάνεις, πως παν τα κέφια κλπ κλπ.
Γιατί, σήμερις, η ανάρτηση έχει να κάνει πολύ με λατινικά.
Ποιήματα στη λατινική μελοποιημένα. Πολύ παλιά ποιήματα δηλαδής.
To Carmina Burana είναι το όνομα που δόθηκε σ'ένα χειρόγραφο (φωτό αποπάνου), το οποίο ανακαλύφθηκε στα 1803 στο βενεδικτιανό μοναστήρι του Benediktbeurn της Βαυαρίας.
Ο τίτλος σημαίνει Άσματα από το Beuern και πρόκειται για 254 ποιήματα και κείμενα, γραμμένα σε μεσαιωνική λατινική γλώσσα (μερικά στα γερμανικά της περιόδου 1050-1350).
Οι συγγραφείς τους ήταν κυρίως κληρικοί και φοιτητές του 11ου και 12ου αιώνα (ελάχιστοι και του 13ου), την εποχή δηλαδή που η lingua franca (λατινική) προσπαθούσε να επιβληθεί στην δυτική ευρώπη (εκτός ιταλίας). Αυτός είναι και ο λόγος που, τα περισσότερα εξ αυτών, είναι σατυρικά και καυστικά, με σκοπό να τσιγκλήσουν την καθολική εκκλησία.
Ποιήματα και κείμενα δεν είναι μόνο γερμανικά. Πράγματι, βρίσκουμε αναφορές από την Προβηγκία (νότια γαλλία), την αγγλία, την σκωτία αλλά και την ίδια την ιταλία (άγια ρωμαϊκή αυτοκρατορία).
Όπως φαίνεται στην πάνω φωτογραφία (αλλά καλύτερα στην παραδίπλα), κεντρικός άξωνας της θεματολογίας της Carmina Burana είναι ένας τροχός. Όχι όμως οποιοσδήποτε τροχός, αλλά ο Τροχός της Τύχης (Fortuna) του ηγεμόνα, που, στην προκείμενη (σατυρική) περίπτωση, είναι το παπικό κράτος.Αν παρατηρήσετε τις λέξεις γύρω απ'αυτόν τον τροχό (και στις δύο φωτογραφίες), το κείμενο δίνει :
"Regnabo, Regno, Regnavi, Sum Sine Regno", πράγμα που ελληνικά μας κάνει : "Θα Βασιλέψω, Βασιλεύω, Βασίλεψα, Είμαι χωρίς Βασίλειο". Άψογος και διακριτικός τευτονικός σαρκασμός δηλαδής.
24 απ'αυτά τα 254 ποιήματα και κείμενα ανάλαβε να μελοποιήσει ο γερμανός συνθέτης Carl Orff (1895-1982).
Ο πλήρης τίτλος της καντάτας του (cantata) είναι : Carmina Burana: Cantiones profanæ cantoribus et choris cantandæ comitantibus instrumentis atque imaginibus magicis (όπερ μεθερμηνευόμενον Τραγούδια από το Beuern : Κοσμικά άσματα για τραγουδιστές και χωρωδίες για να ερμηνεύονται μαζί με όργανα και μαγικές εικόνες). Πιο πιασάρικο σαν τίτλος, πεθαίνεις.
Η ιστορία έχει ως εξής : στα 1934, ο Orff πήρε στα χέρια του την έκδοση που επιμελήθηκε ο γερμανός φιλόσοφος Johann Andreas Schmeller (1785-1852) και, με τη βοήθεια ενός νεαρού φοιτητή νομικής τότε και λάτρη της λατινικής, του Michel Hofmann, επιμελήθηκε και συνέθεσε το έργο, μεταξύ 1935 και 1936.
Η πρώτη παρουσίαση του έργου έγινε στις 8 Ιούνη 1937 από την Όπερα της Φρανκφούρτης, με διευθυντή ορχήστρας ένα πάρα πολύ μεγάλο όνομα, τον Bertil Wetzelsberger (1892-1967).
Από τότε, το έργο παρουσιάστηκε εκατοντάδες φορές ανά τον κόσμο, ενώ ο πρόλογος (και συνάμα επίλογος), το Fortuna Imperatrix Mundi χρησιμοποιήθηκε σε πάρα πολλές ταινίες, αλλά και στις συγκεντρώσεις του Παπαντρέα (για όσους θυμούνται). Γι'αυτό, προσοχή εσείς εκεί στο νεο-πασοκικό πράμα που πάτε να φκιάσετε : μη δω στην εξέδρα τον Αλέξη με υπόκρουση Carmina Burana. Θα σκίσω τα σουτιέν μου. Ξηγημένα πράματα.
Το μουσικό στυλ είναι κλασσικό "ορφικό" : ο συνθέτης αποφεύγει τις κλασσικές μεγάλες αναπτύξεις, αλλά και την πολυφωνία, όπως επίσης και τα πολύπλοκα αρμονικά σχήματα.
Το ύφος είναι αναγεννησιακό (του τέλους εποχής) με μπόλικα στοιχεία της νεο-Baroque εποχής.
Τα μουσικά όργανα πάρα πολλά, όσα και τα μέλη της χωρωδίας και οι σολίστες.
Μετρήστε : 2 πιάνα και μία τσελέστα, βιολιά, βιόλες, βιολοντσέλα, 2 σετ τύμπανα, ένα τρίγωνο, αναρίθμητα κύμβαλα, 3 φλάουτα, 3 όμποε, τρία κλαρίνα, 3 τρομπέτες, 4 κορνέτες, 3 τρομπόνια κλπ κλπ...
Από φωνές : 2 χωρωδίες (μία μικρή και μία μεγάλη), μία σοπράνο, ένας τενόρος σόλο, ένας βαρύτονος σόλο, 3 τενόροι, 2 βαρύτονοι και 3 μπάσσοι.
Σας κούρασα ε;
Καλά. Πάμε ν'ακούσουμε όλο το έργο σε μία μοναδική εκτέλεση, από την Saito Kinen Orchestra υπό την διεύθυνση ενός από τους σημαντικότερους μαέστρους του "ρομαντισμού", τον Κύριο Seiji Ozawa (1935), ο οποίος είναι και ιδρυτής της.
Η ηχογράφηση είναι από τα 1993.
O Fortuna
Fortune plango vulnera
Veris leta facies
Omnia sol temperat
Ecce gratum
Tanz
Floret silva
Chramer, gip die varwe mir
Reie
Were diu werlt alle min
Estuans interius
Olim lacus colueram
Ego sum abbas
In taberna quando sumus
Amor volat undique
Dies, nox et omnia
Stetit puella
Circa mea pectora
Si puer cum puellula
Veni, veni, venias
In trutina
Tempus est iocundum
Dulcissime
Ave formosissima
O Fortuna (reprise)
.jpg)
