Πέμπτη 13 Δεκεμβρίου 2012

রবি শংকর (R.I.P. Pandit)


Καλημέρα φιλαράκια.
Άλλο ένα δυσάρεστο γεγονός ανατρέπει τον προγραμματισμό της νταλίκας.
Γι'αυτόν εδώ τον Κύριο, είχε ετοιμαστεί τριήμερο αφιέρωμα, με ταυτόχρονη προβολή της ινδικής μουσικής και, πιο συγκεκριμένα, στο είδος που τούτος δω εκτόξευσε στα πέρατα του κόσμου, στην hindustani κλασσική μουσική.
Αλλά μας πρόλαβε χθες ο μπαγάσας.
Κι'ανέβηκε κι'αυτός απάνω, μαζί με τόσους και τόσους άλλους φέτος. 
Ας είναι. Άλλη μία νεκρολογία στο νταλικόφωνο. Και, δυστυχώς, δεν είναι η μόνη.

Γεννήθηκε Robindro Shaunkor Chowdhury στα 1920, στο Varanasi, βενιαμίν επτά παιδιών. Ο πατέρας του ήταν δικηγόρος και μάλιστα μέλος ενός από τα τέσσερα πιο δοξασμένα νομικά Inns της Αγγλίας (Middle Temple).
Στα 10 του, συνόδεψε τον αδελφό του Uday στο Παρίσι, σαν μέλος τους χορευτικού συγκροτήματος (που είχε ο αδελφός του), όπου χόρευε και έπαιζε διάφορα ινδικά όργανα. Μέχρι τα 13 του, είχε γίνει αναπόσπαστο μέλος του συγκροτήματος, με ειδίκευση στο sitar.
Από τα μέσα της δεκαετίας του '30 άρχισαν να περιοδεύουν στην Ευρώπη και Αμερική, όπου ο Ravi Shankar (όνομα που θα πάρει αρκετά αργότερα), ήρθε σε επαφή με τη δυτική κλασσική μουσική, αλλά και με την jazz, και, γενικά, με τη δυτική κουλτούρα.
Στα 1934, άκουσε για πρώτη φορά τον Allauddin Khan, έναν από τους μεγαλύτερους ινδούς μουσικούς και δάσκαλους του 20ου αιώνα και μαγεύτηκε. Ο αδελφός του τότε, κατάφερε να πείσει τον Khan να πάρει μαζί του τον Ravi, σαν βασικό οργανοπαίχτη, στην περιοδεία του, με μία όμως βασική προϋπόθεση : να εγκαταλείψει τις περιοδείες και να επιστρέψει στην Ινδία και, συγκεκριμένα στην πόλη Maihar για να διδαχτεί τη μουσική.
Έτσι, από τα 1938 μέχρι τα 1944, ο Shankar εγκατέλειψε τη σκηνή και έγινε μαθητής του Khan, ο οποίος, εκτός του sitar, τον δίδαξε ένα σωρό ακόμα παραδοσιακά μουσικά όργανα.
Από τα 1949 άρχισε να δουλεύει σαν μουσικός διευθυντής στο All India Radio του Νέου Δελχί, όπου, στα 1956, ο τότε γενικός διεθυντής του τον γνώρισε στον Κύριο Yehundi Menuhin, τον διάσημο βιολονίστα. Από κει και μετά αρχίζει η τεράστια διεθνής καριέρα του.
Μετακόμισε στην Αμερική, όπου άρχισε να ηχογραφεί στην εταιρεία του φίλου του Richard Bock (World Pacific Records). Εκεί ήρθε σε επαφή (αλλά και συνεργασία) με διάσημους, όπως οι Byrds αλλά, κυρίως, ο George Harrison των Beatles, τους οποίους και επηρέασε σε μεγάλο βαθμό.
Στα 1970 άρχισε να διδάσκει (με δική του έδρα) ινδική μουσική στο περίφημο California Institute of the Arts.
Αυτά και άλλα πολλά θα μπορούσαμε να γράψουμε γι'αυτόν τον πολύ μεγάλο.
Μην το κουράσουμε άλλο όμως.
Να σας πω μόνο, πως η δισκογραφία του περιλαμβάνει πάνω από 70 δίσκους, studio και live, ενώ έχει γράψει μουσική για πολλές ταινίες και ντοκυμαντέρ.
Να σας πω τέλος, πως μετά από μία εγχείρηση καρδιάς, στις 6 Δεκέμβρη, τελικά δεν άντεξε και πέθανε στις 11 Δεκέμβρη 2012. Ήταν 92 χρονών.

Όποιος αγαπάει Ravi Shankar ή όποιος ενδιαφέρεται για μία εισαγωγή στην ινδική κλασσική μουσική, θα βρει παρακάτω ένα χαρακτηριστικό δείγμα, από διάφορους δίσκους του. Θα επανέλθω σύντομα.
Ένα τελευταίο : όσο μεγάλος κι'αν είναι κάποιος, και τούτος δω είναι από τους μεγαλύτερους, δεν είναι αυτός που έκανε γνωστή την ινδική μουσική στη Δύση. Υπήρξαν άλλοι πριν απ'αυτόν. Αυτός την έφερε πιο κοντά. Τεράστιο πράμα.
R.I.P. Ravi Shankar.


Parambh
Tarana
Shanti-Mantra
Dadra
Maru-Bihag
Jor
Raga : Rasiya
Raga : Patdeep