Suzanne

Καλημέρα και καλή μας βδομάδα.
Η ανάρτηση που την ξεκινάει (την βδομάδα ντε!) είναι αφιερωμένη σ'ένα πολύ μεγάλο τραγούδι. Με περίεργη ιστορία και, κυρίως, με ανεπανάληπτες διασκευές. Διασκευές που, όμως, φτάνουν μέχρι τα '70s. Οι μετέπειτα ερμηνείες, κατά την ταπεινή μου άποψη, είναι ανάξιες λόγου, εκτός απ'αυτήν του χιλιολατρεμένου (και σχωρεμένου) Alain Bashung.

Το Suzanne δεν ξεκίνησε για τραγούδι.
Πράγματι, ήταν ένα ποίημα, που έγραψε ο Leonard Cohen στα 1964, με τίτλο Suzanne Takes You Down και που το βρίσκουμε στην ποιητική συλλογή του Cohen, Parasites Of Heaven (1966).
Το ποίημα γράφτηκε για μία Suzanne, την Suzanne Verdal, την γυναίκα (τότε) του καναδού γλύπτη και ζωγράφου Armand Vaillancourt. Ο Cohen την έκανε κέφι κάργα, αλλά, όπως έχουν πολλάκις και πλειστάκις (και ουχί χριστάκης) δηλώσει δημόσια και οι δύο, φάση δεν παίχτηκε ποτές. Τώρα εμείς άμα θέμε τους πιστεύουμε. Όχι πως μας νοιάζει κι'όλας.
Πέρα από τους σαχλορομαντικοί στίχοι για την Verdal, το διαμάντι αναφέρεται στην πόλη του Montreal, χρησιμοποιώντας διάσημες τοποθεσίες της, αλλά, στα αγγλικά, παρότι το Montreal είναι γαλλόφωνο.

Αντίθετα με όσα πιστεύουν οι περισσότεροι, η πρώτη ηχογράφηση του διαμαντιού μας δεν έγινε από τον Leonard Cohen. Πράγματι, οι στίχοι του ποιήματος τροποποιήθηκαν (ελάχιστα) από τον δημιουργό, ο οποίος και το έδωσε στην πολύ μεγάλη αμερικάνα τραγουδίστρια-κοινωνική ακτιβίστρια, την Κυρία Judy Collins (1939) στην οποία χρωστάμε την πρώτη εκτέλεση. Η πρώτη αυτή εκτέλεση χρονολογείται από τα 1966 και συμπεριλαμβάνεται στο έκτο studio album της In My Life. Αργότερα, στα 1972, επανακυκλοφόρησε σε 45άρι (αυτό που έχω εγώ και που βλέπεται στην φωτό αποπάνου).




Τον επόμενο χρόνο, κι'ενώ το τραγούδι είχε ήδη γίνει σουξέ, κυκλοφόρησε το πρώτο studio album του Leonard Cohen (Songs Of Leonard Cohen - 1967). Τι πιο φυσιολογικό από μία ολοδικιά του εκτέλεση; Είναι η πιο γνωστή (βεβαίως-βεβαίως) αλλά όχι η καλύτερη. Είναι αυτή που εκτόξευσε το κομμάτι στο διηνεκές (σούρ), αλλά υπάρχουν καλύτερες. Όπως η προηγούμενη. Αλλά και άλλες. Όπως και να 'χει, πρόκειται για τραγουδάρα, μία από τις καλύτερές του.




Ένας από τους πρώτους και φανατικότερους θαυμαστές του Cohen ήταν η πολύ καλή rock-folk μπάντα από το Λονδίνο, οι Fairport Convention. Αυτοί που λέτε, αφού φλάσαραν με το τραγούδι, πρώτα το τραγούδησαν σε ντουέτο (Sandy Denny - Iain Matthews) και μετά το ηχογράφησαν κατά τη διάρκεια των περίφημων BBC Sessions τους, τον Αύγουστο του 1968. Αυτές οι πολύτιμες ηχογραφήσεις έμειναν στο ράφι 20 ολόκληρα χρόνια, μέχρι που, στα 1987, ένα ανεξάρτητο label (Hannibal) τις κυκλοφόρησε με τον τίτλο Heyday (1987). Εκεί το ψαρέψαμε.




Λίγο νωρίτερα, στα 1967, το διαμάντι μας είχε την τιμή ν'ασχοληθεί μαζί του άλλη μία μεγάλη κυρία, η Nina Simone, η οποία μας χαρίζει άλλη μία μαγική διασκευή (από τις πολλές) και που την βρίσκουμε σ'ένα από τα μεγαλύτερα studio albums της, το To Love Somebody, το οποίο όμως κυκλοφόρησε δύο χρόνια αργότερα (1969).




Προσπερνάμε τις υπόλοιπες διασκευές, όχι τόσο από πλευράς ποιότητας, όσο από θέμα χώρου.
Και πάμε στην άλλη άκρη του ατλαντικού, όπου το διαμάντι μας έκανε μια δεύτερη τεράστια καριέρα, χάρη σ'έναν από τους πιο αγαπημένους μου. Τον πιο γάλλο από τους νεοζηλανδούς τραγουδοποιούς-ποιητές, τον Κύριο Graeme Allwright (1926). Την μαγική του διασκευή, την οποία έχει χιλιοτραγουδήσει ζωντανά, την συμπεριέλαβε σ'έναν από τους ιστορικότερους δίσκους του, τον Jour De Clarte (1968). Αυτή η διασκευή, το 'πα και παραπάνω, πολλάπλασίασε επί 1000 την επιτυχία του διαμαντιού, αφού ερμηνεύτηκε από πάρα πολλούς (εννοώ και με τους στίχοι του), όπως οι Neil Diamond, Francoise Hardy, Sylvie Vartan κλπ κλπ.




Κι'από τον έναν λατρεμένο στον άλλον. Κι'αφού περάσουμε τις Άλπεις, πάμε στην Ιταλία, στον έναν και μοναδικό, στον μεγαλύτερο ιταλό τροβαδούρο όλων των εποχών, στον Fabrizio de Andre. Τον αδικοχαμένο de Andre, που μας δίνει την καλύτερη (μακράν) διασκευή του διαμαντιού. Είναι από τα 1974, είναι υπεροχοτάτη και την βρίσκουμε σ'ένα από τα καλύτερα studio albums του, το Canzoni (1974). Απολαύστε χωρίς μέτρο.




Και θα κλείσω μ'άλλον έναν χιλιο-αγαπημένο μου. Για τον οποίο σας έχω μιλήσει και θα σας ξαναμιλήσω πολύ σύντομα. Τον Alain Bashung, τον γάλλο της καρδιάς μου.
Ένα χρόνο πριν πεθάνει, ο Bashung κυκλοφόρησε το τελευταίο studio album του (Bleu Petrole - 2008), ίσως το καλύτερο της καριέρας του. Μέσα σ'αυτό υπάρχει κι'αυτή η μαγική διασκευή του τραγουδιού μας. Μέσα στη βδομάδα θα καταλάβετε τι θέλω να σας πω. Προσωπικά, θεωρώ τις δύο τελευταίες μακράν καλύτερες και της πρώτης εκτέλεσης αλλά και αυτής του Cohen.
Εσείς κλείστε μάτια κι'αφήστε τη δικιά σας βελόνα ν'αποφασίσει.
Τα δέοντα