Στη συντριπτική πλειοψηφία των φωτογραφιών του βλέπαμε (και βλέπουμε) πάντα το δεξί μέρος του προσώπου του. Και υπάρχει σοβαρός λόγος.
Γεννήθηκε στη Ρουμανία από ευβοιώτη πατέρα και λήμνια μητέρα στα σημαδιακά 1922. Δέκα χρονών, ο πατέρας του τον έστειλε στην Ελλάδα, μαζί με τους δύο αδελφούς του, και συγκεκριμένα στην Αναργύρειο και Κοργιαλένειο Σχολή στις Σπέτσες. Εκεί πήρε και τα πρώτα του μαθήματα αρμονίας και πιάνου.
Στα 16 του έρχεται στην Αθήνα, όπου αρχίζει να προετοιμάζεται για την εισαγωγή του στο Πολυτεχνείο, ενώ παράλληλα συνεχίζει τις μουσικές σπουδές (με δάσκαλο τον Αριστοτέλη Κουντούρωφ) και συνθέτει και τα πρώτα του έργα.
Στα 1940, μαζί με την εισαγωγή του στο ΕΜΠ, γίνεται μέλος του ΚΚΕ. Στα 1943 γίνεται γραμματέας της ΕΠΟΝ Πολυτεχνείου και καθοδηγητής της ομάδας "Λόρδος Βύρων".
Στα Δεκεμβριανά τραυματίζεται σοβαρά από θραύσματα αγγλικής οβίδας, χάνει το ένα μάτι του και παραμορφώνεται φριχτά η αριστερή πλευρά του προσώπου του.
Στα 1947 παρουσιάζει τη διπλωματική του εργασία και, μπροστά στον φόβο της εξορίας, δραπετεύει με καϊκι στην Ιταλία, κι'από κει, με τη βοήθεια ιταλών συντρόφων του, περνάει στη Γαλλία και εγκαθίσταται στο Παρίσι.
Εκεί προσλαμβάνεται από τον διάσημο αρχιτέκτονα Le Corbusier (Charles-Edouard Jeanneret) ενώ προσπαθεί να συνεχίσει τις μουσικές του σπουδές.
Ήταν όμως έτη φωτός μπροστά από την εποχή του. Πράγματι, οι περισσότεροι avant-garde μουσικοί δάσκαλοι αδυνατούσαν να κατανοήσουν το στυλ και τις επιθυμίες του, εκτός από έναν, τον Olivier Messiaen, ο οποίος τον πρότρεψε ν'ακολουθήσει τα ένστικτά του και να συνθέσει αυτά ακριβώς που είχε στο μυαλό του.
Στα 1952 ξεκινά τα μαθήματα με τον Messiaen, ενώ παράλληλα δουλεύει με τον Le Corbusier, τον οποίον και θα παρατήσει στα 1959 για ν'ασχοληθεί αποκλειστικά με τη μουσική. Τότε είναι που θα γνωρίσει τη σύντροφο της ζωής του, την Francoise, με την οποία θα παντρευτούν και θ'αποκτήσουν μια κόρη, τη Μάχη.
Πέθανε στις 4 Φλεβάρη του 2001.
Το να σας ζαλίσω με την ανάλυση του έργου του είναι περιττό. Ας πούμε μόνο πως οι περισσότερες συνθέσεις του έχουν σαν βάση τα μαθηματικά μοντέλα, πράγμα που τον καθιέρωσε σαν έναν από τους πρωτοπόρους του μουσικού μεταμοντερνισμού.
Από τον πρώτο του κι'όλας δίσκο (Μεταστάσεις - 1954) εισήγαγε στη μουσική μια σειρά νόμων, αξιωμάτων και θεωριών των μαθηματικών και της φυσικής, δημιουργώντας τη "μουσική των ηχητικών μαζών", που θα θέλαμε ένα μήνα να εξηγήσουμε (κι αν την εξηγούσαμε δηλαδή).
Η νταλίκα ΛΑΤΡΕΥΕΙ Iannis Xenakis. Λατρεύει τον άνθρωπο και τον δημιουργό. Χάνεται να τον ακούει στα σκοτεινά, ενώ στο ταβάνι προβάλλονται χιλιάδες ντανταϊστικές εικόνες το δευτερόλεπτο.
Για πολλούς είναι ακαταλαβίστικος, για άλλους βαρετός.
Για τους περισσότερους, άγνωστος.
Σήμερα, σαν πρώτο πιάτο, σας έχω μιξάρει μερικά από τα σπουδαιότερά του έργα. Προσπάθησα ν'ακολουθήσω μια χρονολογική σειρά, την οποία και θα δείτε στην tracklist.
Αυτά και καλημέρα.
Diamorphoses (1957)
Concret PH (1958)
Orient - Occident (1960)
Bohor (1962)
Hibiki-Hana-Ma (1970)
06.S 709 (1992)
.jpg)
