Πέμπτη 2 Φεβρουαρίου 2012

Καστελολευτέρης (Άστρα Μη Με Μαλώνετε)


Καλημέρα σύντεκνοι.
Καιρό το έλεγα μα δεν το έκαμα. Κι'αφού απόειδα, είπα να το τελέψω.
Εξύπνησα που λέτε ντελόγο, άνοιξα τα μάθια μου, έριξα λίγο ταμπάκο στο μπέτη μου, μπουρμπούρισα τσι χοχλιοί, έριξα τα γεώμηλα στον οφτό και αποκάθησα να σας πω μιαν ιστορία.

Ο Κύριος που βλέπετε σε πρώτο πλάνο, με το μαντολίνο στο χέρι, σ'αυτή τη σπάνια φωτογραφία (μερσώ σε Νέλλυ), είναι ένας από τους μεγαλύτερους κρητικούς μουσικούς. Ο Λευτέρης ο Καμπουράκης, ο Καστελολευτέρης με τ'όνομα.
Γεννήθηκε στα 1922 στον Ρουφά Καινουρίου (νομός Ηρακλείου) και αποτέλεσε σημείο αναφοράς για την ξακουστή "σχολή της Μεσσαράς", αφού υπήρξε συμπαίχτης του ονόματος-θρύλου της κρητικής μουσικής, του Λευτέρη του ΜανασάκηΓαλλιανού), που τον βλέπετε όρθιο στην φωτογραφία με την λύρα στα χέρια.
Ο Καστελολευτέρης έπαιζε εξίσου καλά και τη λύρα. Και την έπαιζε ο παράουλος μέχρι τα 80 του, λίγο πριν πεθάνει δηλαδή, στα 2003.
Γιατί τα λέμε όλα αυτά; Μα γιατί ο Καστελολευτέρης είναι ο δημιουργός ενός από τα σημαντικότερα διαμάντια της πραγματικής κρητικής μουσικής. Και λέω "πραγματικής" σε αντίθεση με κάποιους Χαϊ(βα)νηδες, που προσπαθούν να πείσουν όσους μπορούν πως υπάρχει και "έντεχνη" κρητική (ή γενικά δημοτική) μουσική. Μπλιαξ και πάμε παρακάτω.

Ο λόγος για το Άστρα Μη Με Μαλώνετε σύντεκνοι. Τραγούδι που έγραψε ο Καστελολευτέρης στα 1946 με μαντινάδες που κρατούσε απ'τον παππού του. Ο αστικός μύθος θέλει αυτές τις μαντινάδες να έρχονται από έναν βοσκό που του αρνήθηκαν την καλή του, λόγω της ταπεινής του καταγωγής. Εμένα μου τον διηγήθηκαν κάτι γερόντια στις Αρχάνες (Ηρακλείου Κρήτης) κι'έκανα πως τον επίστεψα γιατί με συγκινεί. Εσείς πιστέψτε ότι θέτε.
Ο ρυθμός του είναι ανέρωτη κι'ατόφια κοντυλιά και, αν θέμε να το προσδιορίσουμε χορευτικά, είναι κλασσικός συρτός σιγανός. 

Σήμερα η νταλίκα δεν θα σας χαρίσει το πρωτότυπο μαγικό διαμάντι. Όχι γιατί δεν θέλει, όχι, όχι. Απλά γιατί περιμένω να μαζέψω υλικό από τον Καστελολευτέρη για να του κάμω αφιέρωμα, όπως του αξίζει,
Θα σας χαρίσω όμως τις 4 καλύτερες διασκευές του. Θα παρατηρήσετε πως λείπει αυτή του Λυδάκη. Αυτός ο καλός κύριος καλά θα κάνει να απέχει από τα γνήσια κρητικά τραγούδια και ν'ασχοληθεί τα "αχ πονάω από αγάπη" και λοιπά νταλκαδιάρικα.

Ξεκινάμε με τον μοναδικό και ανεπανάληπτο Βαγγέλη Πυθαρούλη, τον φίλο μου, τον σύντεκνό μου κι'έναν από τους πιστότερους και σοβαρότερους μουσικούς του νησιού.



Συνεχίζουμε μ'άλλον έναν ατόφιο. Τον Στέλιο τον Μπικάκη που μας το χάρισε με τη μαγική του λύρα και τη μοναδική μπάσα φωνή του.




Σειρά παίρνει ο Μιχαλιός ο Τζουγανάκης και η εξαίσια άποψή του επί του θέματος.




Και τελειώνουμε μ'ένα ακόμα μεγάλο Κύριο της κρητικής (και όχι μόνο) μουσικής. Τον Χαράλαμπο τον Γαργανουράκη. Δικό σας και με τις υγείες μας.